New GST Update in Marathi | नवीन GST दरांची माहिती 2025 | GST अपडेट मराठीत

New GST Update in Marathi | नवीन GST दरांची माहिती 2025 | GST अपडेट मराठीत | GST सुधारणा 2025 मध्ये कोणत्या वस्तूंवर कर कमी झाला? कोणत्या वस्तू महागल्या? वाचा नवीन GST दरांची संपूर्ण माहिती मराठीत.

GST म्हणजे वस्तू व सेवा कर (Goods and Services Tax) हा भारतातील एकत्रित अप्रत्यक्ष कर प्रणाली आहे. १ जुलै २०१७ पासून हा कर लागू झाला आणि जुन्या करप्रणालीला आधुनिक स्वरूप दिले. GST अंतर्गत सर्व वस्तू व सेवांवर ठराविक टक्केवारीने कर आकारला जातो.

प्रत्येक वर्षी सरकार नवीन GST दर (GST Rates) जाहीर करते. त्यामुळे व्यापारी, उद्योगपती तसेच सर्वसामान्य नागरिकांसाठी हे अपडेट जाणून घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. नवीन GST दरांची माहिती 2025 या ब्लॉगमधून आपण मराठीत सोप्या भाषेत GST चे ताजे दर, बदल व नियम पाहणार आहोत.

GST म्हणजे काय? | What is GST in Marathi?

GST म्हणजे वस्तू व सेवा कर (Goods and Services Tax). हा कर संपूर्ण भारतात एकसमानपणे लागू करण्यात आला आहे. पूर्वी वस्तू किंवा सेवा खरेदी करताना वेगवेगळे कर भरावे लागत, जसे की – उत्पादन शुल्क (Excise Duty), मूल्यवर्धित कर (VAT), सेवा कर (Service Tax), प्रवेश कर (Entry Tax), मनोरंजन कर (Entertainment Tax) इत्यादी.

GST आल्यामुळे हे सर्व कर एकत्र करून एकाच करप्रणालीत बदल करण्यात आला. त्यामुळे देशभरात एक राष्ट्र – एक कर – एक बाजार ही संकल्पना प्रत्यक्षात आली.

जुनी करप्रणाली व GST मधील फरक | Difference between old tax system and GST in Marathi

👉 यामुळे GST मुळे करप्रणाली सुलभ, पारदर्शक व एकसमान झाली असून व्यापारी व ग्राहक दोघांनाही त्याचा फायदा होतो.

---

GST सुधारणा काय आहेत? | What are the GST reforms in Marathi?

GST सुधारणा 2025 मध्ये भारत सरकारने केलेल्या बदलांमुळे कर प्रणाली अधिक सोपी, पारदर्शक आणि ग्राहकाभिमुख बनली आहे. खाली या सुधारणा सविस्तरपणे दिल्या आहेत:

🏛️ मुख्य GST सुधारणा 2025 | Major GST Reforms 2025

1️⃣ कर स्लॅब्समध्ये मोठा बदल | Big change in tax slabs

जुने स्लॅब	नवीन स्लॅब
5%, 12%, 18%, 28%	फक्त 5% आणि 18% (दोन मुख्य स्लॅब)
विशेष वस्तूंवर	40% (दंडात्मक दर)

• ✅ आता फक्त दोन मुख्य स्लॅब: प्राधान्य दर (5%) आणि मानक दर (18%)
• ❌ 12% आणि 28% स्लॅब रद्द
• 🚫 पान मसाला, सिगारेट, एरेटेड ड्रिंक्स यांसारख्या पापवस्तूंवर 40% GST लागू

---

2️⃣ अत्यावश्यक वस्तूंवर कर कपात | Tax cuts on essential items in Marathi

वस्तू	जुना दर	नवीन दर
दूध, पनीर, पिझ्झा ब्रेड	5%	0%
पराठा	18%	0%
आरोग्य व जीवन विमा	18%	0%
जीवनरक्षक औषधे (33 प्रकार)	5–12%	0%

➡️ यामुळे सामान्य जनतेला मोठा दिलासा मिळणार आहे

📌 GST सुधारणा 2025 चे तीन स्तंभ | Three pillars of GST Reforms 2025 in Marathi

स्तंभ	उद्दिष्ट
रचना सुधारणा	कर रचना सुलभ करणे, वर्गीकरण स्पष्ट करणे
दर समायोजन	आवश्यक वस्तूंवर कमी कर, स्लॅब कमी करणे
सुलभता	नोंदणी, रिटर्न, परतावा प्रक्रिया सुलभ करणे

ही सुधारणा 56व्या GST परिषद बैठकीत बहुमताने मंजूर झाली आणि 22 सप्टेंबर 2025 पासून लागू झाली आहे.

---

आणखी माहिती वाचा :

• Information of Shivaji Maharaj in Marathi | छत्रपती शिवाजी महाराजांची संपूर्ण माहिती
• Shiv Rajmudra Information in Marathi | शिवराजमुद्रा माहिती मराठी
• Shiv Jayanti Wishes In Marathi | शिवजयंती 2025 मराठीत शुभेच्छा
• Chhatrapati Shivaji Maharaj Essay in Marathi | छत्रपती शिवाजी महाराज निबंध
• छत्रपती शिवाजी महाराज जयंती मराठी भाषण | Shiv Jayanti Speech In Marathi

---

नवीन GST दरांची माहिती 2025 | Information on new GST rates 2025 in Marathi

2025 मध्ये भारत सरकारने GST प्रणालीत मोठ्या प्रमाणात सुधारणा केल्या आहेत. या सुधारणा 22 सप्टेंबर 2025 पासून लागू झाल्या असून त्यांचा उद्देश कर रचना सुलभ करणे, आवश्यक वस्तूंवर कर कमी करणे आणि पापवस्तूंवर जास्त कर लावणे आहे. खाली नवीन GST दरांची सविस्तर माहिती दिली आहे:

विस्तृत मराठी तक्ता जो 22 सप्टेंबर 2025 पासून लागू होणाऱ्या नवीन GST दरांवर आधारित आहे. हा तक्ता प्रत्येक दरानुसार वस्तू व सेवांची माहिती देतो, ज्यामुळे तुम्हाला स्पष्टपणे समजेल की कोणत्या वस्तूंवर किती GST लागू आहे:

🧾 0% GST दर (शून्य दर)

वस्तू/सेवा	पूर्वीचा दर	नवीन दर	तपशील
UHT दूध	5%	0%	अत्यावश्यक अन्न घटक
पॅक केलेले पनीर	5%	0%	दुग्धजन्य पदार्थ
रोटी, पिझ्झा ब्रेड	5%	0%	तयार अन्न घटक
शैक्षणिक साहित्य	5%	0%	शालेय पुस्तके, स्टेशनरी
जीवनरक्षक औषधे (33 प्रकार)	5%–12%	0%	इंसुलिन, कर्करोग औषधे
आरोग्य व जीवन विमा	18%	0%	विमा सेवा आता पूर्णपणे मुक्त

🍚 5% GST दर (प्राधान्य दर)

वस्तू/सेवा	पूर्वीचा दर	नवीन दर	तपशील
तांदूळ, गहू, मैदा	0%–5%	5%	अन्नधान्य
साखर, तेल, मसाले	5%–12%	5%	दैनंदिन वापर
लोणी, गूळ, गहू पीठ	12%–18%	5%	प्रक्रिया अन्न
बाळ अन्न	12%	5%	पोषणासाठी
दुधाचे पदार्थ (बटर, चीज, गhee)	12%–18%	5%	दुग्धजन्य
सुकामेवा, मसाले	12%–18%	5%	काजू, बदाम, हळद
आरोग्य उपकरणे	12%	5%	थर्मामीटर, बीपी मॉनिटर

🧼 18% GST दर (मानक दर)

वस्तू/सेवा	पूर्वीचा दर	नवीन दर	तपशील
मोबाईल फोन	12%	18%	इलेक्ट्रॉनिक वस्तू
रेफ्रिजरेटर, वॉशिंग मशीन	28%	18%	घरगुती उपकरणे
टूथपेस्ट, साबण	18%	18%	वैयक्तिक स्वच्छता
मोटरसायकल (≤350cc)	28%	18%	सामान्य वाहन
संगणक, प्रिंटर	18%	18%	कार्यालयीन उपकरणे
केसांचे तेल, सौंदर्य प्रसाधने	18%	18%	वैयक्तिक वापर

🚫 40% GST दर (दंडात्मक दर)

वस्तू/सेवा	पूर्वीचा दर	नवीन दर	तपशील
पान मसाला	28% + सेस	40%	आरोग्याला अपायकारक
एरेटेड व कॅफिनयुक्त पेये	28%	40%	कोक, एनर्जी ड्रिंक्स
फळ रसयुक्त कार्बोनेटेड ड्रिंक्स	28%	40%	फळ रस असलेले पेये
सिगारेट, गुटखा	28% + सेस	40%	पापवस्तू

📌 GST दर संरचना (2025)

श्रेणी	दर	उद्दिष्ट
शून्य दर	0%	अत्यावश्यक वस्तूंना करमुक्त ठेवणे
प्राधान्य दर	5%	गरजेच्या वस्तूंवर कमी कर
मानक दर	18%	सामान्य वस्तू व सेवांवर
दंडात्मक दर	40%	आरोग्याला अपायकारक व लक्झरी वस्तूंवर

ही GST दर पुनर्रचना 56व्या GST परिषद बैठकीत ठरवली गेली आणि ती सरल तीन-स्तरीय संरचना आहे.
तुम्हाला विशिष्ट HSN कोड, व्यवसायासाठी दर किंवा PDF स्वरूपात हवे असल्यास, मी मदत करू शकतो!

📌 GST सुधारणा उद्दिष्ट

• ✅ आवश्यक वस्तूंना करमुक्त किंवा कमी दर
• ✅ पापवस्तूंना दंडात्मक कर
• ✅ उद्योगांसाठी सुलभ रिटर्न प्रक्रिया
• ✅ डिजिटल अनुपालन व पूर्व-भरलेले रिटर्न

तुम्हाला विशिष्ट वस्तू, व्यवसाय किंवा सेवा संदर्भात GST दर जाणून घ्यायचा असेल, तर मला नक्की विचारा!

---

नवीन GST दर मध्ये कोणत्या वस्तू स्वस्त झाल्या? | Which items have become cheaper in the new GST rate in Marathi?

2025 मध्ये GST सुधारणा लागू झाल्यानंतर अनेक वस्तू स्वस्त झाल्या आहेत. या बदलांमुळे सामान्य ग्राहकांना मोठा दिलासा मिळाला आहे. खाली वस्तूंची सविस्तर यादी दिली आहे ज्यांवर GST दर कमी करण्यात आला आहे:

🛒 स्वस्त झालेल्या वस्तूंची यादी (GST दर कपात)

🍽️ खाद्यपदार्थ व अन्नवस्तू

वस्तू	जुना GST दर	नवीन GST दर
दूध, पनीर, पराठा, पिझ्झा ब्रेड	5%	0%
घी, लोणी, मक्खन	12%	5%
साखर, उकडलेली मिठाई	12–18%	5%
चॉकलेट, कोको पावडर	18%	5%
पास्ता, कॉर्न फ्लेक्स, बिस्किट्स	12–18%	5%
जॅम, जेली, मुरंबा	12%	5%
फळ रस, नारळ पाणी	12%	5%
सोया दूध	12%	5%
सुकामेवा (बदाम, अक्रोड)	12%	5%

🧼 दैनंदिन वापराच्या वस्तू

वस्तू	जुना GST दर	नवीन GST दर
केसांचे तेल, शॅम्पू, टूथपेस्ट	18%	5%
साबण, टॅल्कम पावडर	18%	5%
दाढीचे साहित्य (क्रीम, लोशन)	18%	5%
टूथब्रश, डेंटल फ्लॉस	18%	5%
इरेझर, पेन्सिल, शार्पनर, खडू	12%	0%
नकाशे, ग्लोब, चार्ट	12%	0%
प्रॅक्टिस बुक, नोटबुक	12%	0%

🏠 घरगुती व उपभोग्य वस्तू

वस्तू	जुना GST दर	नवीन GST दर
छत्री, कॅंडल्स	12%	5%
शिवण साहित्य (सुई, मशीन)	12%	5%
बाळांचे डायपर, फीडिंग बॉटल	12%	5%
बांबू फर्निचर	12%	5%
लोखंड/प्लास्टिक भांडी	12%	5%

📺 इलेक्ट्रॉनिक्स व उपकरणे

वस्तू	जुना GST दर	नवीन GST दर
एअर कंडिशनर, वॉशिंग मशीन	28%	18%
टीव्ही, प्रोजेक्टर, मॉनिटर	28%	18%
डिशवॉशर	28%	18%

🚜 शेती व औद्योगिक उपकरणे

वस्तू	जुना GST दर	नवीन GST दर
ट्रॅक्टर (1800cc पेक्षा कमी)	12%	5%
ट्रॅक्टर टायर/ट्यूब	18%	5%
माती प्रक्रिया यंत्र, कापणी यंत्र	12%	5%
कंपोस्ट मशीन, ड्रिप सिंचन	12%	5%

या GST दर कपातीमुळे सुमारे 400 वस्तूंवर कर कमी झाला आहे. यामुळे सामान्य ग्राहक, शेतकरी, लघु उद्योग आणि विद्यार्थी यांना मोठा फायदा होणार आहे.

तुम्हाला विशिष्ट वस्तूचा GST दर जाणून घ्यायचा असेल, तर मला नाव सांगा—मी लगेच सांगतो!

---

नवीन GST दर मध्ये कोणत्या वस्तूंवर कर वाढला? | Which items have increased tax in the new GST rate in Marathi?

2025 मध्ये लागू झालेल्या GST सुधारणा अंतर्गत काही विशिष्ट वस्तूंवर कर दर वाढवण्यात आला आहे, विशेषतः आरोग्याला अपायकारक आणि लक्झरी वस्तूंवर. खाली याची सविस्तर यादी दिली आहे:

🚫 कर वाढलेल्या वस्तूंची यादी (GST दर वाढ)

🧪 पापवस्तू व आरोग्याला अपायकारक उत्पादने

वस्तू	जुना GST दर	नवीन GST दर
पान मसाला	28% + सेस	40%
सिगारेट	28% + सेस	40%
गुटखा, तंबाखू उत्पादने	28% + सेस	40%
एरेटेड व कॅफिनयुक्त पेये	28%	40%
फळ रसयुक्त कार्बोनेटेड ड्रिंक्स	28%	40%

➡️ या वस्तूंवर दंडात्मक दर लावण्यात आला आहे, कारण त्या आरोग्यासाठी घातक मानल्या जातात.

🚗 लक्झरी व उच्चभ्रू वस्तू

वस्तू	जुना GST दर	नवीन GST दर
लक्झरी कार (1800cc पेक्षा जास्त)	28% + सेस	40%
महागड्या मोटरसायकल (>350cc)	28%	40%
प्रीमियम ब्रँडेड परफ्युम्स	18%	40%
हाय-एंड इलेक्ट्रॉनिक्स (OLED TV, प्रोजेक्टर)	28%	40%

➡️ या वस्तूंना “डिमेरिट गुड्स” म्हणून वर्गीकृत करण्यात आले आहे.

🎟️ सेवा क्षेत्रातील कर वाढ

सेवा	जुना GST दर	नवीन GST दर
क्रिकेट व इतर स्पर्धांचे तिकीट	18%	28%
लक्झरी हॉटेल्स (₹7500+ दर)	18%	28%
प्रीमियम क्लब सदस्यता	18%	28%

➡️ मनोरंजन व लक्झरी सेवांवर कर वाढवून सामान्य सेवांवर दिलासा देण्यात आला आहे.

📌 GST सुधारणा उद्दिष्ट

“आरोग्याला अपायकारक वस्तूंना दंडात्मक कर, गरजेच्या वस्तूंना करमुक्ती” — GST परिषद

या करवाढीचा उद्देश म्हणजे:

• आरोग्यदृष्ट्या अपायकारक वस्तूंचा वापर कमी करणे
• लक्झरी वस्तूंवर जास्त कर लावून सामाजिक समतोल राखणे
• सामान्य ग्राहकांसाठी जीवनावश्यक वस्तू स्वस्त करणे

---

नवीन GST दरांचे फायदे व परिणाम | Benefits and consequences of new GST rates in Marathi

GST सुधारणा 2025 चे फायदे आणि परिणाम हे भारतातील कर प्रणालीतील एक महत्त्वाचे वळण आहे. या सुधारणांमुळे ग्राहक, व्यापारी, उद्योग आणि सरकार यांना विविध प्रकारे लाभ झाला आहे. खाली याचे सविस्तर विश्लेषण दिले आहे:

✅ GST दरांचे फायदे

1️⃣ ग्राहकांसाठी फायदे

• 🛒 वस्तू स्वस्त झाल्या: साबण, शॅम्पू, टूथपेस्ट, खाद्यपदार्थ, इलेक्ट्रॉनिक्स यांवर GST दर 12% किंवा 18% वरून 5% करण्यात आला.
• 💰 घरगुती खर्चात घट: रेफ्रिजरेटर, वॉशिंग मशीन, टीव्ही यांसारख्या वस्तूंवर GST 28% वरून 18% झाला.
• 📉 MRP पारदर्शकता: सरकारने निर्देश दिले की दर कपातीनंतर वस्तूंवर नवीन MRP स्पष्टपणे दाखवावा.

2️⃣ व्यवसायांसाठी फायदे

• 🧾 सरलीकृत अनुपालन: MSME साठी रिटर्न प्रक्रिया सोपी करण्यात आली आहे. पूर्व-भरलेले GST रिटर्न उपलब्ध.
• 🔄 त्वरित रिफंड प्रक्रिया: AI-संचालित प्रणालीद्वारे रिफंड लवकर मिळतो, ज्यामुळे रोख प्रवाह सुधारतो.
• 📊 ITC स्पष्टता: Input Tax Credit वापरण्याची प्रक्रिया सुलभ झाली आहे, विशेषतः दर बदलाच्या संक्रमण काळात.

3️⃣ सरकारसाठी फायदे

• 💼 राजस्व स्थिरता: पापवस्तूंवर 40% GST लावून महसूल वाढवला जातो.
• 🧮 कर प्रणाली सुलभ: फक्त 3 स्लॅब (5%, 18%, 40%) ठेवून कर रचना अधिक पारदर्शक बनवली गेली.
• 📈 आर्थिक प्रगतीला चालना: MSME आणि महिला उद्योजकांना प्रोत्साहन मिळाल्यामुळे आर्थिक विकासाला गती.

⚠️ GST दरांचे परिणाम

❗ उद्योगांवर परिणाम

• 🏷️ जुना स्टॉक अपडेट करणे: दर बदलामुळे कंपन्यांना जुन्या स्टॉकवर नवीन MRP लावणे आवश्यक आहे. सरकारने स्टिकर/मुहर वापरण्याची परवानगी दिली आहे.
• 🧾 ERP सॉफ्टवेअर अपडेट: दर बदलामुळे बिलिंग सॉफ्टवेअरमध्ये सुधारणा करावी लागते.

❗ उपभोगावर परिणाम

• 🚫 पापवस्तू महाग: पान मसाला, सिगारेट, एरेटेड ड्रिंक्स यांवर 40% GST लागू झाल्यामुळे वापरात घट अपेक्षित.
• ⚡ ऊर्जा खर्च वाढ: कोळसा व विजेवर GST वाढल्यामुळे वीज दरात वाढ होण्याची शक्यता.

---

निष्कर्ष (Conclusion)

GST Update 2025 नुसार सरकारने नवीन करदर (GST दर) जाहीर केले आहेत. या बदलांमुळे दैनंदिन वापराच्या वस्तूंवर कमी कर आकारला जातो, तर आलिशान वस्तू व इलेक्ट्रॉनिक्सवर जास्त दर लागू आहेत. महाराष्ट्रासह संपूर्ण भारतात उद्योग, व्यापारी व ग्राहक या तिन्ही घटकांवर या बदलांचा थेट परिणाम होतो.

GST मुळे करप्रणाली एकसमान, पारदर्शक आणि सोपी झाली आहे. तरीही लघु व्यापाऱ्यांसाठी ऑनलाइन रिटर्न्स व नियमांतील सतत होणारे बदल हे आव्हानात्मक ठरतात.

👉 त्यामुळे वाचकांनी नेहमीच नवीन GST दरांची माहिती वेळोवेळी तपासणे गरजेचे आहे. अधिकृत GST पोर्टल व महाराष्ट्र शासनाच्या संकेतस्थळावरून अद्ययावत माहिती घेणे फायदेशीर ठरेल.