Speech on Ambedkar jayanti in Marathi | डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर जयंती भाषण

Speech on Ambedkar jayanti in Marathi | डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर जयंती भाषण | डॉ. बाबासाहेबांचे विचार भाषण स्वरूपात | Ambedkar Jayanti speech for school in Marathi

Speech on Ambedkar jayanti in Marathi | १४ एप्रिल हा दिवस भारताच्या सामाजिक आणि शैक्षणिक क्रांतीचा महान दिवस आहे – डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांची जयंती. समतेचा मंत्र देणारे, संविधानाचे शिल्पकार, आणि शोषितांचा आवाज बनलेले बाबासाहेब हे केवळ व्यक्ती नव्हते, तर एक संपूर्ण विचारसरणी होते. त्यांच्या कार्याचा गौरव करण्यासाठी शाळा, महाविद्यालये, संस्था आणि विविध ठिकाणी दरवर्षी भाषण स्पर्धा, कार्यक्रम आयोजित केले जातात.

या ब्लॉगमध्ये आम्ही तुमच्यासाठी सादर करत आहोत आंबेडकर जयंतीवर मराठीत भाषण – जे विद्यार्थी, शिक्षक किंवा कोणीही सहजपणे वापरू शकतात. हे भाषण प्रभावी, प्रेरणादायी आणि बाबासाहेबांच्या विचारांनी परिपूर्ण आहे. या भाषणाच्या माध्यमातून त्यांचे विचार नव्या पिढीपर्यंत पोहोचवण्यासाठी एक पाऊल उचलूया!

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर जयंती – एक प्रेरणादायी पर्व

सन्माननीय अध्यक्ष महोदय, प्रमुख पाहुणे, आदरणीय शिक्षकगण, पालक, उपस्थित मान्यवर आणि माझ्या प्रिय बांधवांनो,

सर्वप्रथम आपण सर्वांना डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर जयंतीच्या हार्दिक शुभेच्छा!

आज १४ एप्रिल – एक असा दिवस जो संपूर्ण भारतात, अगदी गावागावात आणि मनामनात गौरवाने साजरा केला जातो. कारण आजच्या दिवशी जन्म झाला त्या महामानवाचा, ज्याने केवळ स्वतःचं जीवन नव्हे, तर कोट्यवधींचं भविष्य उजळवलं. डॉ. भीमराव रामजी आंबेडकर – हे नाव उच्चारलं की आपल्या डोळ्यांसमोर एक असा व्यक्तिमत्त्व उभं राहतं, ज्याचं संपूर्ण आयुष्य हे संघर्ष, शिक्षण, समानता आणि परिवर्तनासाठी झगडण्यात गेलं.

1. बालपण आणि शिक्षणाचा संघर्ष

बाबासाहेबांचा जन्म १४ एप्रिल १८९१ रोजी मध्य प्रदेशातील महू या लष्करी कॅंटोन्मेंट शहरात झाला. ते आपल्या कुटुंबातील चौदावे अपत्य होते. त्यांच्या वडिलांचं नाव रामजी मालोजी सकपाळ आणि आईचं नाव भीमाबाई होतं. त्यांचा जन्म एका अस्पृश्य महार कुटुंबात झाला होता, आणि त्या काळात अस्पृश्य जातीतील लोकांना समाजात कोणताही सन्मान नव्हता.

बाबासाहेब लहानपणापासूनच अत्यंत हुशार होते. पण त्यांच्या जातीत जन्म झाल्यामुळे त्यांना अनेक वेळा शाळेत भेदभाव, अपमान, आणि अन्याय सहन करावा लागला. पाण्याच्या घागरीवर हात लावायला बंदी, शाळेत बसायला जागा नाही, शिक्षकांचा वाळीत टाकलेला वागणूक – हे सारे अनुभव त्यांनी लहानपणीच अनुभवले.

पण या अपमानाने ते खचले नाहीत, उलट त्यांनी ठरवलं की शिक्षणाच्या जोरावरच आपण या विषमतेला मूठमाती देऊ शकतो. त्यांनी आपलं संपूर्ण आयुष्य शिक्षणाला वाहून दिलं. कोलंबिया विद्यापीठ (अमेरिका) आणि लंडन स्कूल ऑफ इकॉनॉमिक्समधून त्यांनी उच्च शिक्षण घेतलं. त्यांनी कायदा, अर्थशास्त्र, समाजशास्त्र आणि राजकारण यामध्ये प्रावीण्य मिळवलं. त्यांनी मिळवलेल्या शैक्षणिक पदव्या त्या काळात कोणत्याही भारतीयासाठी अभिमानास्पद होत्या.

---

आणखी माहिती वाचा :

• 👉 Ambedkar Jayanti Quotes in Marathi | डॉ. बाबासाहेबांचे प्रेरणादायी विचार
• 👉 Ambedkar Jayanti Wishes in Marathi | डॉ. आंबेडकर जयंती शुभेच्छा
• 👉 Speech on Ambedkar jayanti in Marathi | डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर जयंती भाषण
• 👉 Essay on Ambedkar Jayanti in Marathi | डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर निबंध
• 👉 Babasaheb Ambedkar Information in Marathi | डॉ बाबासाहेब आंबेडकर यांची माहिती

---

2. भारतीय समाजातील विषमता

भारतीय समाज हजारो वर्षांपासून जातीवर आधारित विषमतेचा सामना करत आहे. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी ही विषमता समोर ठेवून तिच्या मुळावर घाव घालण्याचे काम केले. त्यांनी अस्पृश्यतेविरोधात, जातीव्यवस्थेविरुद्ध आणि स्त्री-दमनाच्या विरोधात आवाज उठवला. बाबासाहेबांचे स्पष्ट मत होते की, “जोपर्यंत समाजात समानता नाही, तोपर्यंत स्वातंत्र्य अपूर्ण आहे.”

त्यांनी बहिष्कृत भारत, जनता, प्रबुद्ध भारत अशा वृत्तपत्रांच्या माध्यमातून जनजागृती केली. ते म्हणायचे की, “तुमचं शिक्षण हेच तुमचं खरं शस्त्र आहे. त्याचा वापर करूनच तुम्ही गुलामीचे साखळदंड तोडू शकता.”

3. संविधान निर्मितीचा शिल्पकार

१९४७ मध्ये भारत स्वतंत्र झाला. देशाला संविधानाची आवश्यकता होती. पंडित नेहरू यांच्या अध्यक्षतेखाली संविधान सभेची स्थापना झाली आणि त्यासाठी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांची संविधान मसूदा समितीचे अध्यक्ष म्हणून नियुक्ती करण्यात आली. त्यांनी प्रचंड अभ्यास करून, जगभरातील विविध देशांचे संविधान वाचून आणि भारतीय सामाजिक वास्तव लक्षात घेऊन एक लोकशाही, धर्मनिरपेक्ष, समाजवादी संविधान तयार केलं.

या संविधानामध्ये मौलिक हक्क, समानता, स्वातंत्र्य, बंधुता आणि धर्मनिरपेक्षता या मूल्यांचा समावेश आहे. यामध्ये प्रत्येक नागरिकाला – कोणत्याही जातीचा, धर्माचा, लिंगाचा असो – समान हक्क आणि संधी दिल्या आहेत.

बाबासाहेबांनी “एक माणूस – एक मत – एक मूल्य” ही संकल्पना भारतीय लोकशाहीमध्ये रुजवली. हे केवळ कायद्यातील नव्हे, तर सामाजिक परिवर्तनाचे मूलमंत्र होते.

4. स्त्रीमुक्तीसाठी योगदान

डॉ. आंबेडकर हे केवळ दलितांसाठीच नव्हे, तर महिलांसाठीही मोठे समर्थक होते. त्यांनी हिंदू कोड बिल तयार केलं, ज्यामुळे महिलांना विवाह, घटस्फोट, वारसा आणि संपत्तीवर समान अधिकार मिळाले. त्या काळात हे अत्यंत क्रांतिकारी पाऊल होतं.

त्यांनी म्हटलं होतं – “If you want to measure the progress of a society, measure the status of its women.” म्हणजेच, “एखाद्या समाजाची प्रगती मोजायची असेल, तर त्या समाजातील स्त्रियांच्या स्थितीकडे पाहा.”

5. बौद्ध धर्म स्वीकार

बाबासाहेबांनी आयुष्यभर हिंदू धर्मातील जातीभेद, अंधश्रद्धा आणि अस्पृश्यतेविरोधात संघर्ष केला. त्यांना हे जाणवले की या व्यवस्थेपासून मुक्त होण्यासाठी धर्मांतरण आवश्यक आहे. १४ ऑक्टोबर १९५६ रोजी नागपूर येथे त्यांनी लाखो अनुयायांसह बौद्ध धर्म स्वीकारला. हा केवळ धर्म बदल नव्हता, तर मानसिक आणि सामाजिक गुलामीपासून मुक्त होण्याचा क्रांतीकारी टप्पा होता.

बौद्ध धर्माच्या करुणा, अहिंसा आणि समता या तत्वांनी त्यांना आकर्षित केलं. त्यांनी “नवबौद्ध चळवळी”ला सुरुवात केली आणि लाखो लोकांच्या जीवनात नवचैतन्य निर्माण केलं.

6. बाबासाहेबांचे विचार आजही ताजे

आज आपल्याला वाटतं की आपण स्वतंत्र देशात जगत आहोत. पण अजूनही जातीवाद, विषमता, भ्रष्टाचार, महिला अत्याचार, शिक्षणातील दरी – हे सगळं आपल्या समाजात आहेच. बाबासाहेबांचे विचार आणि कार्य आजही तितकेच प्रासंगिक आहेत.

त्यांचे शिका, संघटित व्हा आणि संघर्ष करा हे त्रिसूत्री मंत्र आजही प्रत्येक तरुणाने, प्रत्येक विद्यार्थ्याने आपल्या जीवनात अंगीकारायला हवेत.

7. बाबासाहेबांचे प्रेरणादायी वाक्य

• “जीवन म्हणजे शिक्षण.”
• “स्वातंत्र्य म्हणजे समाजातील प्रत्येक व्यक्तीस आत्मसन्मानाने जगण्याचा अधिकार.”
• “धर्म हा व्यक्तीचा व्यक्तिगत प्रश्न असतो. समाज व्यवस्थेचा भाग नसावा.”
• “बुद्धीचा वापर करूनच मनुष्याने प्रगती साधावी.”

8. समारोप

आज आपण डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा जन्मदिवस साजरा करत आहोत, पण खऱ्या अर्थाने आपण त्यांच्या विचारांचा अवलंब केला पाहिजे. त्यांनी आपल्याला दिलेलं संविधान, समानतेची शिकवण, शिक्षणाचं महत्त्व आणि सामाजिक समतेचा मार्ग – हे सर्व आजच्या तरुण पिढीने अंगीकारायला हवे.

बाबासाहेबांचं जीवन म्हणजे एक ज्योत आहे – जी अंध:कारात प्रकाश दाखवते. ती ज्योत आपल्या अंत:करणात तेवती राहावी, हीच त्यांच्या जयंतीला खरी आदरांजली ठरेल.

जय भीम!
जय भारत!
धन्यवाद!

---

आणखी माहिती वाचा :

• 👉 Ambedkar Jayanti Quotes in Marathi | डॉ. बाबासाहेबांचे प्रेरणादायी विचार
• 👉 Ambedkar Jayanti Wishes in Marathi | डॉ. आंबेडकर जयंती शुभेच्छा
• 👉 Speech on Ambedkar jayanti in Marathi | डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर जयंती भाषण
• 👉 Essay on Ambedkar Jayanti in Marathi | डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर निबंध
• 👉 Babasaheb Ambedkar Information in Marathi | डॉ बाबासाहेब आंबेडकर यांची माहिती

---

आंबेडकर जयंती भाषण मराठीत, Dr. Babasaheb Ambedkar speech Marathi, Ambedkar Jayanti bhashan for students, भाषण डॉ. आंबेडकर जयंतीवर बाबासाहेब आंबेडकर भाषण, Ambedkar Jayanti speech for school, Ambedkar Jayanti bhashan Marathi PDF, डॉ. बाबासाहेबांचे विचार भाषण स्वरूपात